سه‌شنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۰ - ۰۵:۱۷
۰ نفر

داوود چراغی: با توجه به مطالعات و بررسی‌های متعدد، اکنون دولت قادر به تداوم پرداخت یارانه به‌صورت کالایی نیست؛ براین اساس دولت تصمیم به اصلاح اقتصاد کشور در طرح تحول ساختاری گرفت و برنامه طرح تحول اقتصادی کشور در7محور آماده و اجرا شد که مهم‌ترین آن تحول در نحوه پرداخت یارانه‌هاست؛

کفاشی

بدین ترتیب دولت به‌صورت جدی در چند سال اخیر به‌دنبال اجرای این برنامه برای اصلاح ساختار اقتصادی در جهت افزایش تولید کالاها در کشور است تا به تبع آن افزایش اشتغال از یک طرف و ارائه کمک‌های یارانه‌ای به‌صورت نقدی و هدفمند درجهت حمایت بیشتر از اقشار کم‌درآمدمحقق شود، ضمن آنکه اقدامات دولت در چند سال اخیر برای آماده کردن مقدمات انجام این جراحی بزرگ اقتصاد ایران خود نشان‌دهنده اهمیت این کار برای دولت و حساسیت زیاد دولتمردان برای انجام صحیح و درست آن با وارد آمدن کمترین آسیب به عموم مردم به‌خصوص اقشار آسیب‌پذیر است. طرح اصلاح نظام یارانه‌ها از آذر1389 وارد مرحله جدیدی شد و دولت اقدام به حذف یارانه بسیاری از کالاها ی یارانه‌ای کرد.

با توجه به طرح هدفمند کردن یارانه‌ها مقرر است تا دولت ظرف 5سال قیمت بخش عمده‌ای از کالاهای یارانه‌ای همچون فراورده‌های مرتبط با انرژی (انواع محصولات‌نفتی، برق و آب) و کالاهای اساسی یارانه‌ای را افزایش داده و کالاهای مذکور به قیمت تمام‌شده یا رقابتی آن عرضه شود؛ در مقابل بخشی(حداکثر 60‌درصد) از مازاد درآمد دولت از محل فروش این محصولات به‌صورت نقدی با توجه به سیاستگذاری دولت، بین همه مردم کشور توزیع شود.

این در حالی است که اصلاح نظام پرداخت یارانه بخصوص آزاد‌سازی‌ قیمت انرژی موجب افزایش قیمت نهاده‌های تولید در بخش‌های تولیدی کشور می‌شود. بنگاه‌های صنفی از جمله بخش‌های تولیدی کشور محسوب می‌شوند که با هدفمندی یارانه‌ها، هزینه‌های تولید محصولات آنها افزایش می‌یابد. اینگونه بنگاه‌ها که بخش عمده بنگاه‌های کوچک و متوسط در کشور را شامل می‌شوند حدود 20 تا 25 درصد از 2.5 واحد صنفی کشور را شامل می‌شوند؛ با این شرایط است که در طرح هدفمندی، دولت تمهیداتی را برای کمک به بنگاه‌ها و واحدها از جمله اصناف تولیدی در نظر گرفته است. از سوی دیگر تأثیر طرح هدفمندی یارانه‌ها بر اصناف مختلف یکسان نخواهد بود چراکه با توجه به تفاوت ساختار هزینه و رقابت در کشور و همچنین میزان تعامل با بازار خارجی در اصناف مختلف، شوک‌های حاصل از افزایش قیمت نهاده‌های تولید به‌صورت مستقیم و سایر کالاها و خدمات به‌صورت غیرمستقیم بر سطوح متفاوتی از تولید و قیمت، معادله جدیدی را ایجاد می‌کند؛ علاوه بر آن اثرات کوتاه‌‌مدت و بلندمدت سیاست مذکور بر اصناف متفاوت خواهد بود.

برای تبیین درست تأثیر اجرای این قانون بر بنگاه‌های صنفی با استفاده از تابع تولید بنگاه‌های کوچک و متوسط یک تا 20نفر کارگر، اثر افزایش قیمت محصولات مرتبط با انرژی بر هزینه‌های تولید این بنگاه‌ها ارزیابی می‌شود، همچنین نتایج تخمین هزینه صنوف کشور براساس تقسیم‌بندی بین‌المللی کدهای طبقه‌بندی استاندارد فعالیت‌های صنعتی (ISIC) که در آن بخش صنعت به 9 گروه یا کد 2 رقمی تقسیم شده و در این گروه‌ها صنایع همگن و جمع‌پذیر با هم در یک کد 2رقمی قرار گرفته‌اند، به‌دست‌آمده و می‌توان گفت که با این شیوه چیدمان داده‌ها و صنایع قابلیت پانل شدن (برآورد به‌صورت داده‌های تابلویی) را داشته‌اند. عمده‌ترین نتایج به‌دست آمده از این بررسی برای گروه‌های مختلف اصناف تولیدی به‌شرح ذیل است:

 گروه نخست

در گروه نخست متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برای اصناف تولیدی که در زمینه پرورش، صید، کشتار، عمل‌آوری، بسته‌بندی ماهی، دام و طیور، لبنیات، میوه، انواع شیرینی‌‌ها، نوشیدنی‌ها و سایر تولیدکنندگان محصولات غذایی شامل 23 فعالیت براساس کد 2رقمی 31 ISIC، فعالیت دارند، برابر با 17.14است. آزادسازی 100درصد قیمت برق در گروه اول با توجه به ساختار هزینه‌های تولید آنان در دوره 86-1379، با فرض ثبات سایر شرایط موجب افزایش 11/62درصد هزینه تولید شده‌است.

 گروه دوم

درگروه دوم با کد 2 رقمی32 ISIC شامل 15 کالای مرتبط با تولید نخ، الیاف، نساجی، پوشاک، چرم، کفش، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با 5.50است. در این گروه فعالیت تولیدی نیز بیشترین کشش هزینه‌ای مربوط به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت کوره است؛ یعنی افزایش 100درصدی قیمت برق با فرض ثبات سایر شرایط سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان27.74درصد خواهد شد.

گروه سوم

در گروه سوم، شامل 5 فعالیت مرتبط با تولید چوب و محصولات مرتبط با آن در کد 2 رقمی 33 ISIC، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با 26/59 است و بیشترین کشش هزینه‌ای این گروه نیز مربوط به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت کوره است، به‌طوری‌که افزایش 100درصد قیمت برق موجب افزایش188.28 درصد هزینه تولید در این گروه خواهد شد؛ البته با فرض ثابت بودن سایر شرایط.

گروه چهارم

در گروه چهارم با کد 2رقمی34 ISIC که شامل فعالیت‌های تولید در زمینه‌های کاغذ، چاپ، مقوا، کتاب، نشریات، رسانه‌های مختلف و تکثیر است، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با57.15است. بیشترین کشش هزینه‌ای متعلق به قیمت گازوئیل و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به گاز مایع است؛ یعنی افزایش 100درصد قیمت گازوئیل با فرض ثبات سایر شرایط سبب افزایش هزینه تولید به میزان115.66درصد در این گروه می‌شود.

گروه پنجم

در گروه پنجم که فعالیت‌های تولیدی در زمینه محصولات شیمیایی، نفتی، انواع سموم، دفع آفات نباتی، دارو، مواد بهداشتی و آرایشی صورت گرفته و کد دو رقمی 35 ISIC را شامل می‌شود، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با37.98 است. در این گروه که بیشتر فعالیت‌های تولیدی اصناف را در بر می‌گیرد بیشترین کشش هزینه‌ای متعلق به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت کوره است. بدین ترتیب افزایش 100 درصدی در قیمت برق سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان 109.44 درصد خواهد شد.

گروه ششم

گروه ششم با کد 2 رقمی ISIC36 که در زمینه مصالح مختلف مورد استفاده در ساختمان فعالیت دارند، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با42.25 است. بیشترین کشش هزینه‌ای مربوط به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت سفید است؛ یعنی با فرض ثبات سایر شرایط؛ افزایش 100 درصدی در قیمت برق سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان128.52درصد خواهد شد.

گروه هفتم

در گروه 7 با کد 2رقمی 37 ISIC که در زمینه محصولات فلزی آهنی و غیره فعالیت دارند نیز متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با60.45 است. بیشترین کشش هزینه‌ای نیز به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت سفید است؛ یعنی با فرض ثبات سایر شرایط، افزایش 100 درصدی در قیمت برق سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان159.14درصد خواهد شد. گروه هشتم
در گروه هشتم که فعالیت‌های مربوط به‌ تولید ماشین‌آلات، تجهیزات و لوازم مصرفی خانواده‌ها با کد 2 رقمی ISIC38 را شامل می‌شود، متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با 25.17 است. بیشترین کشش هزینه‌ای متعلق به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت کوره است؛ یعنی با فرض ثبات سایر شرایط، افزایش 100 درصدی در قیمت برق سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان 1.9.52 درصد خواهد شد.

گروه نهم

در نهمین گروه یعنی تولید‌کنندگان وسایل ورزشی، بازی، موسیقی و بازیافت با کد2 رقمی 39 ISIC نیز متوسط کشش هزینه‌ای کل حامل‌های انرژی برابر با37.00است. در این گروه بیشترین کشش هزینه‌ای در این گروه متعلق به قیمت برق و کمترین کشش هزینه‌ای متعلق به نفت کوره است؛ یعنی با فرض ثبات سایر شرایط، افزایش100 درصدی در قیمت برق سبب افزایش هزینه تولید در این گروه به میزان
100.27درصد خواهدشد.

تحلیل نهایی

تحلیل نهایی نتایج بررسی تأثیر افزایش قیمت نهاده‌های تولید بر افزایش نرخ تمام شده کالاها در ردیف‌های یک تا 9 بیانگر آن است که افزایش قیمت برق بیشترین تأثیر را بر افزایش هزینه‌های تولید خواهد داشت. همچنین بعد از قیمت برق، بیشترین تأثیر مربوط به گازوئیل بوده و بعد از آن سایر فراورده‌های مرتبط با نفت، همچنین قیمت بنزین بر افزایش هزینه‌های تولید بنگاه‌های تولیدی یک تا 20 نفر تأثیر دارد.

کد خبر 136931

پر بیننده‌ترین اخبار بيمه و بانك

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز